การดูแลผิวเด็กในช่วงหน้าร้อน

การดูแลผิวลูกในช่วงหน้าร้อน

อากาศบ้านเราจะเริ่มเปลี่ยนเข้าสู่หน้าร้อน นอกจากอากาศจะอบอ้าวมากขึ้นแล้ว ช่วงกลางวันก็ยาวนานขึ้น คุณพ่อคุณลูกที่ชอบทำกิจกรรมนอกบ้านจึงอาจประสบกับโรคผิวหนังอันเกิดจากความร้อนและรังสีอัลตราไวโอเลต คุณหมอจึงมีเกร็ดความรู้เกี่ยวกับโรคผิวหนังที่พบบ่อยในช่วงหน้าร้อน วิธีปกป้องเจ้าตัวน้อยจากแสงแดด รวมถึงเคล็ดลับการเลือกยาทากันแดดมาฝากกันค่ะ

โรคผิวหนังที่เด็กมักเป็นในช่วงหน้าร้อน

1.ผดร้อน

เนื่องจากท่อระบายเหงื่อของทารกและเด็กเล็กยังทำงานได้ไม่เต็มที่ ถ้าคุณพ่อให้ลูกใส่เสื้อผ้าที่หนาเกินไป ผิวหนังของลูกจะระบายความร้อนได้ไม่ดี ท่อระบายเหงื่อซึ่งถูกอุดกั้นจึงทำให้เหงื่อค้างอยู่บนชั้นผิวหนัง เกิดเป็นตุ่มน้ำใสหรือตุ่มแดง ซึ่งจะพบบ่อยที่ใบหน้า คอ และลำตัว

การรักษา ผื่นจะหายไปเองโดยไม่ต้องรับการรักษา ถ้ามีเหงื่ออกมากคุณพ่ออาจใช้ผ้าชุบน้ำเช็ดตัวให้ลูก

วิธีป้องกัน ให้ลูกใส่เสื้อผ้าที่เหมาะสมตามสภาพอากาศ ระบายอากาศได้ดี ดูแลให้ลูกอยู่ในสถานที่อากาศถ่ายเทสะดวก

2.ผื่นจากการเสียดสีตามซอกพับ

เด็กที่มีรูปร่างท้วมหรืออ้วนจะมีเนื้อบริเวณข้อพับเยอะ โอกาสที่ผิวหนังเสียดสีกันจึงเกิดขึ้นได้บ่อย และเมื่อเผชิญอากาศร้อนอบอ้าวจนเหงื่อออกเยอะบริเวณซอกพับจะเปียกแฉะและอับชื้น เกิดเป็นผื่นแดง หากเป็นมาก เด็กอาจเจ็บบริเวณผื่นและมีโอกาสติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อราได้ง่ายขึ้น

วิธีป้องกันและรักษา ให้ลูกใส่เสื้อผ้าที่เหมาะสมตามสภาพอากาศ ระบายอากาศได้ดี ดูแลให้ลูกอยู่ในสถานที่อากาศถ่ายเทสะดวก และอย่าลืมทาแป้งฝุ่นเพื่อช่วยดูดซับความเปียกชื้น หากเป็นมาก แนะนำให้คุณพ่อพาลูกไปพบกุมารแพทย์ เพื่อประเมินอาการและรับการรักษา นอกจากนี้ คุณพ่อควรช่วยดูแลเรื่องน้ำหนักตัวของลูกไม่ให้มากเกินไป โดยดูแลเรื่องอาหาร ออกกำลังกาย เป็นต้น หากลูกมีภาวะอ้วนควรปรึกษากุมารแพทย์ด้านโภชนาการ

3.ผิวไหม้จากแดด

รังสียูวีบีทำให้เกิดการตายของเซลล์ผิวในชั้นหนังกำพร้า ถ้าลูกไปเที่ยวเล่นกลางแจ้งที่มีแดดแรง ผิวก็อาจไหม้ได้ ซึ่งอาการนี้มักเกิดกับเด็กที่มีผิวขาว โดยผิวจะเป็นสีแดงเรื่อในกรณีที่มีอาการเล็กน้อย แต่ถ้ามีอาการรุนแรง ผิวจะแดงจัด บวม เจ็บ หรือ พองเป็นตุ่มน้ำได้ อาการจะหนักที่สุดในช่วง 6-24 ชั่วโมงแรก และจะค่อยๆดีขึ้นภายใน 3-5 วัน

การรักษา ประคบเย็น ถ้าเป็นรุนแรงควรพบแพทย์

วิธีป้องกัน ให้ลูกสวมหมวก ใส่เสื้อผ้าที่ปกคลุมแขนและขา กางร่มเวลาออกแดด ถ้าเป็นไปได้ควรอยู่ในที่ที่มีร่มเงา และอย่าลืมใช้ยาทากันแดด

ผื่นผิวหนังอักเสบจากพิษแมงกะพรุน 

คำบรรยายภาพ

พิษของแมงกะพรุนจะทำให้ผิวหนังบวมแดง ร้อน มีตุ่มน้ำ มีอาการปวดแสบ

ฤดูร้อนย่อมหมายถึงทะเลถ้าคุณพ่อพาลูกๆ ลงเล่นน้ำทะเล แล้วลูกถูกพิษแมงกะพรุนละก็ขั้นตอนปฐมพยาบาลมีดังนี้

1.ช่วยเด็กขึ้นจากน้ำ ใช้น้ำส้มสายชูหรือผงฟูทาบริเวณที่สัมผัสถูกแมงกะพรุน ทิ้งไว้ 30 วินาที ถ้าไม่มี ให้ใช้น้ำทะเลล้าง

ห้ามใช้น้ำจืดหรือแอลกอฮอล์ เพราะจะทำให้สารพิษจำนวนมากถูกปล่อยออกมาจากเข็มพิษ

2.หากเห็นว่ามีเข็มพิษที่ผิวหนังของลูกให้ใช้ แหนบ บัตรพลาสติก หรือ ด้านทื่อของมีดขูดเบาๆ เพื่อเอาเข็มพิษออกจากผิว

3. พาลูกไปรักษาต่อที่สถานพยาบาลที่ใกล้ที่สุด เพื่อให้แพทย์ประเมินอาการและให้ยารักษาตามความเหมาะสม

คำบรรยายภาพ

-ห้ามลูกลงเล่นน้ำในเขตที่มีแมงกะพรุนชุกชุม

-ใส่ชุดว่ายน้ำแขนยาว-ขายาว

-อย่าให้ลูกจับซากแมงกะพรุนที่ตายแล้ว

วิธีปกป้องลูกจากแสงแดด

แสงแดดมีรังสีอัลตราไวโอเลต ซึ่งเป็นตัวการสำคัญที่ทำให้ผิวของเด็กหมองคล้ำ กระดำกระด่าง ไหม้แดด ผิวแก่ก่อนวัย และที่อันตรายที่สุดคือ มะเร็งผิวหนัง ดังนั้นการป้องกันผิวของลูกรักให้ปลอดภัยจากแสงแดดจึงเป็นสิ่งที่คุณพ่อไม่ควรมองข้ามด้วยวิธีง่ายๆ ดังนี้

รังสียูวี บี มีความยาวคลื่นสั้นกว่า รังสียูวี เอ จึงตกกระทบมาที่ผิวชั้นหนังกำพร้าซึ่งอยู่ตื้นกว่า ขณะที่รังสียูวี เอ เข้าทำลายผิวได้ลึกถึงชั้นหนังแท้

1.ให้ลูกใส่เสื้อแขนยาวและกางเกงขายาว เลือกที่ทำจากผ้าทอแน่น สีเข้ม เพื่อให้แสงผ่านได้น้อยใส่เสื้อผ้าที่มีความสามารถในการป้องกันรังสีอัลตราไวโอเลต(UPF)โดยดูได้จากป้ายติดเสื้อผ้า

2.ทายาทากันแดดที่ปกป้องได้ทั้งยูวี เอและบี ให้ลูกก่อนออกแดดเสมอ ใช้ได้กับเด็กอายุ 6 เดือนขึ้นไป โดยสังเกตจากคำแนะนำแต่ละบนบรรจุภัณฑ์ว่าเหมาะสำหรับเด็กอายุเท่าไร

3.ในการใช้ชีวิตประจำวันให้ใช้ทายากันแดดที่มีค่าSPF 15+ ขึ้นไปแต่ถ้าพ่อแม่ลูกต้องไปทำกิจกรรมกลางแจ้งด้วยกันเป็นเวลานาน ควรเลือก SPF อย่างน้อย 30+ ขึ้นไปทาก่อนออกแดด อย่างน้อย 20 นาทีทาให้ลูกซ้ำทุก 2 ชั่วโมงหากว่ายน้ำหรือเหงื่อออกมากโดยทาในปริมาณที่เหมาะสม

4.ให้ลูกสวมหมวกปีกกว้าง ยื่นออกมาอย่างน้อย 4 นิ้ว ให้มีเงาปกคลุมใบหน้า คอ ใบหูเลือกที่แสงแดดทะลุผ่านไม่ได้

5.ให้ลูกอยู่ในที่ร่มหรือมีร่มเงา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงเวลาที่แดดแรงจัดหรือกางร่มโดยเลือกร่มที่สะท้อนรังสียูวี **เวลา 10.00-16.00น. เป็นช่วงที่มีรังสียูวี บี มากที่สุด แต่รังสียูวี เอ จะคงที่ตลอดทั้งวัน

6.ให้ลูกสวมแว่นตากันแดดที่ป้องกันรังสียูวี เอ และ บี ได้จริงมีขนาดเล็กเหมาะกับใบหน้าของลูก ที่ไม่ใช่แว่นตากันแดดของเล่น

เคล็ดลับการเลือกยาทากันแดด

การเลือกยาทากันแดดที่เหมาะสม คุณพ่อควรพิจารณาจากหลายปัจจัยประกอบกัน นอกจากยาทากันแดดแล้ว ยังขึ้นกับอายุของลูกและกิจกรรมที่ทำด้วย 

1. ประเภทสารกันแดด จะระบุชื่อสารที่เป็นส่วนประกอบไว้บนฉลากของบรรจุภัณฑ์ (อาจจะตัดทิ้งทั้งหัวข้อนะคะ กลัวที่ไม่พอค่ะ)

• สารกันแดดประเภทสะท้อนกลับ (Physical sunscreen)

ไทเทเนียมไดออกไซด์ (Titanium dioxide)และซิงก์ออกไซด์(Zinc oxide)จะสะท้อนรังสียูวีโดยไม่เกิดปฏิกิริยาที่ผิวหนัง สามารถป้องกันแสงที่มองเห็นได้ รวมถึงรังสียูวี เอ และบีป้องกันได้ทันที เมื่อทาไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้ ใช้ทาให้เด็กได้ แต่ไม่ควรใช้กับเด็กอายุน้อยกว่า 6 เดือน

• สารกันแดดประเภทดูดซับ (Chemical sunscreen)มีสารเคมี 20 ชนิด เป็นประเภทดูดซับ คิดว่าลงไปก็มึนเปล่าๆค่ะ

ดูดซับรังสียูวีแล้วเปลี่ยนไปเป็นความร้อน มักต้องใช้สารเคมีหลายตัวมาผสมกันจึงจะป้องกันได้ทั้งรังสียูวี เอ และบี มีโอกาสแพ้ได้มากกว่า ต้องทาก่อนออกแดดอย่างน้อย 20 นาที

2. ประสิทธิภาพในการปกป้องผิวจากรังสียูวี

เลือกยาทากันแดดที่สามารถปกป้องได้ทั้งยูวี เอและบี โดยมองหา

• SPF (Sunburn Protection Factor) ประสิทธิภาพในการปกป้องผิวจากรังสียูวี บีสังเกตได้จากคำว่า SPF ที่พิมพ์อยู่บนบรรจุภัณฑ์
• PAหรือUVA-PF (Protection grade of UVA) ประสิทธิภาพในการปกป้องผิวจากรังสียูวี เอสังเกตได้จากบรรจุภัณฑ์หรือมองหาสัญลักษณ์นี้

* อัตราส่วนของ SPF กับ UVA-PF ควรเป็น 3:1

3. ความสามารถในการกันน้ำ

• Water resistant กันน้ำได้นาน 40 นาที
• Very water resistant กันน้ำได้นาน 80 นาที

4. รูปแบบของยาทากันแดด มีหลากหลายรูปแบบ เช่น ครีม โลชั่นเจล สเปรย์ เลือกใช้ตามความชอบเนื้อข้น เหนอะหนะ หรือบางเบาต่างกัน 

5. ไม่ก่อให้เกิดสิวและไม่ผสมน้ำหอม สังเกตได้จากบรรจุภัณฑ์ มีข้อความว่า Non-comedogenicและ Perfume free หรือ Fragrance free

ดูแลทารกน้อยให้พ้นจากอันตรายของแสงแดด

-คุณพ่อไม่ควรให้ลูกน้อยอายุต่ำกว่า 6 เดือน สัมผัสกับแสงแดดโดยตรง ดูแลเรื่องการแต่งกายที่ช่วยป้องกันผิวหนัง เช่น สวมหมวก เสื้อแขนยาว กางเกงขายาว พยายามอยู่ในที่ร่ม ถ้าต้องออกแดดควรกางร่มเสมอ

-การทายากันแดดหากจำเป็น ควรเลือก SPF 15+ ขึ้นไปทาเฉพาะบริเวณที่ปกคลุมไม่ถึง เช่น แก้ม หลังมือ เป็นต้น ทาได้เมื่อลูกอายุ 6 เดือนขึ้นไป

-คอยสังเกตอาการของลูกน้อย ถ้าผิวของลูกแดงขึ้นมาหรือร้องไห้งอแงมากๆอาจไปได้ว่า ลูกเริ่มมีอาการผิวไหม้จากแดด

-ถ้าลูกปากแห้ง ปัสสาะวะน้อยลง อาจเป็นได้ว่าลูกขาดน้ำ ควรให้ดื่มน้ำเพิ่มขึ้นและบ่อยขึ้น และพากลับเข้าสู่ที่ร่ม

ปริมาณยาทากันแดดที่เหมาะสม

ปริมาณที่เหมาะสม คือ 2 มิลลิกรัม/ตารางเซนติเมตร เช่น

การทาครีมกันแดดสำหรับหน้าและคอ 1 ครั้ง จะต้องใช้ครีมกันแดดประมาณ 2 ข้อนิ้วมือ เท่ากับ1 กรัม ดังนั้น การทาครีมกันแดดทั่วตัวจะต้องใช้ปริมาณครีมกันแดด 30 – 35 กรัมสำหรับวัยรุ่นและผู้ใหญ่ แต่สำหรับเด็กนั้น ขนาดร่างกายแต่ละคนไม่เท่ากัน ปริมาณที่ทาจึงขึ้นกับพื้นที่ผิวของเด็กแต่ละคน

หากทายากันแดดน้อยกว่าที่กำหนดครึ่งหนึ่ง ประสิทธิภาพในการป้องกันรังสียูวีจะลดลงถึง 4 เท่า